Maand: oktober 2024

Lezing over de cacaobranden In Zaandam en Wormerland in 2003

Deze maand is het 70 jaar geleden dat we de grootste brand hadden die Zaandam ooit meemaakte. In oktober 1954 stonden de pakhuizen ‘Nederland’ en ‘Czaar Peter’ van Zaans Veem in brand. Maar cacaobranden waren er vaak in de Zaanstreek. 3 juli 2003 brak er brand uit bij Furness op de Rijder in Zaandam, 18 december2003 was er brand in Wormer, ADM cacao Veerdijk gemeente Wormerland.

Nico Moes, Commandant van Dienst/Commandant Wormerland b.d., zal op maandagmiddag 28 oktober a.s. een lezing geven over de bestrijding van deze branden. Waar loop je tegen aan en hoe ga je ze oplossen. Welke en hoeveel eenheden zet je in. De samenwerking met het bestuur en Provincie. Cacaobranden duren over het algemeen lang en hoe ga je daar mee om?
Met beelden kijken we terug op deze bijzondere branden in de Zaanstreek.

Het Historisch Café is maandag 28 oktober van 14.00 tot 16.00 uur in het buurtcentrum De Bovenkruier, Drielse Wetering 49 in Zaandam-Kalf. Inloop vanaf 13.30 uur. De toegang is gratis, een vrijwillige bijdrage wordt op prijs gesteld.

Algemene informatie

De vereniging Historisch Zaandam is elke maandagmiddag van 14.00 tot 16.00 uur aanwezig in De Bovenkruier. Elke laatste maandag van de maand organiseren we een ‘Historisch Café’. We hebben een uitgebreide bibliotheek over Zaandam in De Bovenkruier. Er is een boekentafel waar u voordelig dubbele boeken uit onze bibliotheek kunt kopen. Wie foto’s aan de vereniging ter beschikking wil stellen of deze (ter plaatse of later) wil laten scannen, kan ook terecht. Maar ook voor alleen maar een (Zaans) praatje bent u van harte welkom.

Meer info: Hessel Kraaij, secretaris vereniging Historisch Zaandam, M 06-44902601

Energie transitie in de 19e eeuw in de Zaanstreek

Lezing Energietransitie in de negentiende eeuw in de Zaanstreek

Op zondagmiddag 13 oktober organiseert de vereniging Historisch Zaandam een ledenbijeenkomst in het Buurtcentrum De Bovenkruier, Drielse Wetering 49 te Zaandam. Op deze middag zal de in Zaanse erfgoedkringen zeer bekende Jur Kingma een lezing geven over de Energietransitie in de negentiende eeuw in de Zaanstreek. Ook zal deze middag het nieuwste nummer van het Magazine Historisch Zaandam gepresenteerd worden. De toegang voor deze middag is gratis. De deur gaat open om 14.00 uur en de lezing start om 14.30 uur.

In de eenentwintigste eeuw proberen wij de fossiele brandstoffen in de energievoorziening van wonen, bedrijven en verkeer te vervangen door natuurlijke energiebronnen zoals windkracht, waterkracht en zonne-energie. Dit proces wordt energietransitie genoemd. In de negentiende eeuw gebeurde het omgekeerde: windkracht en waterkracht werden vervangen door stoomkracht. Stoomkracht werd verkregen door het verbranden van fossiele brandstoffen; met name steenkool en steenkoolgas. Later kwam daar aardolie bij. Dit transitieproces duurde bijna een hele eeuw. De huidige energietransitie naar duurzame energiebronnen leidt tot belangrijke maatschappelijke ontwikkelingen zoals de sluiting van kolencentrales, weerstand tegen windturbines op het land en in zee en weerstand tegen de aanleg van zonneparken. Een ander gevolg is het oprichten van lokale energiecoöperaties. De negentiende eeuwse energietransitie leidde tot grote veranderingen zoals een enorme schaalvergroting van de industriële ondernemingen. De komst van fossiele brandstoffen in de negentiende eeuw leidde ook tot grote maatschappelijke beroering. Die kwam toen bekend te staan als ‘de sociale questie’. Die ontwikkelingen zijn goed te volgen in de verstoming van de Zaanse industriewindmolens. Ook de sociale gevolgen waren groot. Ze werden gedocumenteerd in de verhoren van de parlementaire enquête arbeidsomstandigheden van 1891. De negentiende eeuwse energietransitie leidde op den duur ook tot verbetering van de leefomstandigheden van de bevolking.